De STEM Olympiade voor technisch talent kiest voor inclusief en toegankelijk

De Vlaamse STEM Olympiade wil jongeren hun technologisch talent laten ontdekken en hun belangstelling voor technologie aanwakkeren. Het draagt ertoe bij dat er grotere waardering voor het vakgebied komt, de maatschappelijke beeldvorming rond technologie wordt bijgesteld en dat men de maatschappelijke relevantie van technologie gaat inzien. Bovenal is het doel van de STEM Olympiade leerlingen uit het lager en secundair onderwijs te stimuleren om een opleiding in de technologie te volgen. Ook in technologie kan je uitblinken!

Vanaf dit jaar kunnen leerlingen die moeite hebben met lezen en/of schrijven, bijvoorbeeld leerlingen met dyslexie, een concentratiestoornis, autisme of een andere handicap, makkelijker deelnemen aan de STEM Olympiade. Met inclusiviteit en toegankelijkheid hoog in het vaandel is ervoor gekozen voorleessoftware als ondersteunende technologie te integreren en zo een gelijk speelveld voor alle deelnemers te creëren.

Aan de Vlaamse STEM Olympiade deden in voorgaande jaren al veel leerlingen mee. Maar de ambitie was om nog meer technische talenten te bereiken, zeker ook leerlingen met dyslexie, en niemand uit te sluiten. Daarvoor was een inclusieve aanpak nodig. Dit is gerealiseerd door samen te werken met ReadSpeaker en Eummena.

Wij spraken met Rik Hostyn van de STEM Olympiade om meer te horen over hun motivatie om voorleestechnologie van ReadSpeaker te integreren en hoe dat is gegaan.

Introductie

De Vlaamse STEM Olympiade is een groot succes en bereikt grote aantallen leerlingen. Hoe meer leerlingen eraan meedoen, hoe meer het doel bereikt wordt: het stimuleren van jonge technische talenten om hun talent te ontdekken en in hun keuze voor een onderwijspad een technische richting te kiezen. Om technische talenten die moeite hebben met lezen en/of schrijven niet van de radar te laten vallen is gezocht naar ondersteunende technologie die hen ondersteunt en stimuleert om ook deel te nemen.

In het academiejaar 2023-2024 deden maar liefst 27.873 leerlingen van 712 basisscholen in Vlaanderen mee bij de STEM Olympiade Junior, voor leerlingen van het 5e en 6e leerjaar. Bij de STEM Olympiade YOUTH, voor leerlingen van de eerste twee leerjaren van de middelbare school, deden 34.226 leerlingen van 312 scholen mee.

Technologie en platform

Wij hebben gekozen voor de elektronische leeromgeving Moodle en het gebruik van de quizvragen die in Moodle beschikbaar zijn.

Integratie en training

Het integreren van tekst-naar-spraak van ReadSpeaker was daarmee heel gemakkelijk aangezien ReadSpeaker en Moodle al heel lang partners zijn. De voorleessoftware is ook zo eenvoudig in het gebruik en de gebruikersinterface zo helder dat een training voor leerkrachten en deelnemers niet nodig was. Het enige dat we hebben gedaan is dat we de mogelijkheid om tekst te laten voorlezen in de instructies aan de start van de Olympiade hebben opgenomen.

Waarom tekst-naar-spraak?

Wij wilden voorleestechnologie integreren omdat wij beseffen dat onder leerlingen met een visuele beperking die het lezen bemoeilijkt, ook veel technische talenten schuilen. Ook zij moeten kunnen meedoen aan de STEM Olympiade! Zij kunnen van grote waarde zijn voor de maatschappij als zij hun technische talent kunnen ontdekken en benutten. Bovendien verdienen ze natuurlijk een gelijke kans, ook bij de STEM Olympiade.

De ervaring van leerlingen

We kregen veel positieve reacties van leerlingen. Ook zagen we tijdens de Olympiade dat kinderen oortjes in hadden; zij maakten dus gebruiken van de optie om naar de multiple-choice-vragen te luisteren.

De ervaring van leerkrachten

De leerkrachten zijn heel enthousiast over de aangeboden ondersteunende technologie met een tevredenheidsscore van 97%. Dit enthousiasme is er al vanaf het begin en tekst-naar-spraak heeft dan ook een blijvende impact gemaakt in het onderwijs.

De implementatie

De implementatie binnen Moodle ging vlot en werkte meteen. Daarbij werd het technisch team van de STEM Olympiade ondersteund door Eummena, premium Moodle partner in België, en natuurlijk het support team van ReadSpeaker.

Het enige aspect dat tijd vraagt is de correctie van de uitspraak van bepaalde woorden, vooral STEM-gerelateerde woorden. Dat het ReadSpeaker support team zo kundig bleek en de uitspraak steeds tot in perfectie kon corrigeren was van groot belang voor het succes van dit initiatief.

Readspeaker is altijd héél vlot bereikbaar en de aanpassingen zijn steeds vlug gebeurd, dus een pluim voor het team dat dit organiseert.

Jad Najjar – Mede-oprichter Eummena

Is het resultaat de investering waard geweest?

We beoordelen het rendement positief. We wilden hoe dan ook voorleestechnologie integreren en het hardop voorlezen van de vragen met tekst-naar-spraaktechnologie als mogelijkheid aanbieden. En dat is naar volle tevredenheid gelukt. Zo hebben we de ervaring voor de leerlingen positief kunnen beïnvloeden.

Toekomstplannen en aanbevelingen

Omdat de integratie van voorleestechnologie zo’n succes is geweest, zullen we e-assessments met tekst-naar-spraak blijven gebruiken. Onze ambitie is om 100% inclusief en toegankelijk te zijn. We willen daarom dat al onze deelnemers online gaan deelnemen. Bij de STEM Olympiade YOUTH is dat al het geval; bij de STEM Olympiade Junior is dat reeds 70%.

Meer over de Vlaamse STEM Olympiade

www.stemolympiade.be

De Vlaamse STEM Olympiade wil jongeren hun technologisch talent laten ontdekken, de belangstelling voor technologie aanwakkeren, de waardering voor het vakgebied vergroten, de maatschappelijke beeldvorming rond technologie bijstellen en de maatschappelijke relevantie van technologie aantonen.

Tijdens de voorronde krijgen de leerlingen een reeks uitdagende en maatschappelijk relevante meerkeuzevragen voorgeschoteld. Dit gebeurt in de eigen school, onder het waakzame oog van een verantwoordelijke leerkracht. De 64 leerlingen met de hoogste score en de tien beste leerkrachten worden geselecteerd om het tegen elkaar op te nemen in de finale. De finaleronde vindt plaats in het ministerie van Onderwijs te Brussel.

De meerkeuzevragen komen uit verschillende domeinen die te linken zijn met technologie, zoals biotechnologie, bouw, chemie, elektriciteit, elektronica, informatica, mechanica en technisch tekenen. Voor elk wat wils dus. In de vragen wordt er gepolst naar het technologisch inzicht, meer dan naar vakkennis.

Iedereen met wat gezond verstand en affiniteit met wetenschappen en technologie maakt een kans om te slagen!

Junior

De Vlaamse STEM Olympiade Junior is voor leerlingen van het 5e en 6e leerjaar van het basisonderwijs. Het doel is leerlingen te doen inzien dat een opleiding in de technologie later misschien voor hen een mooie keuze zal zijn. Ook in technologie kan je uitblinken! Naast meerkeuzevragen zijn er in de finale ook vier praktische proeven.

Youth

De Vlaamse STEM Olympiade Youth is voor leerlingen van de eerste twee leerjaren van de middelbare school met als doel leerlingen van het secundair onderwijs te stimuleren om een hogere opleiding in de technologie te volgen. Naast meerkeuzevragen zijn er in de finale ook enkele engineeringsopdrachten.

Rik Hostyn

Over Eummena

Jad Najjar